Altcoin Season thường chỉ xảy ra trong thời gian ngắn khi giá hầu hết altcoins tăng vọt % hơn cả Bitcoin. Trong kỳ tăng giá 2020–2021, nhiều altcoins lớn đã lập new ATH nhờ nguồn vốn đổ vào thị trường mạnh và tâm lý FOMO. Tuy nhiên, tới năm 2025, các dữ liệu thực tế và xu hướng thị trường cho thấy Altcoin Season khó xảy ra như trước. Bài viết này sẽ phân tích các yếu tố chính – từ dòng tiền và tỉ lệ Bitcoin Dominance đến môi trường kinh tế vĩ mô, dòng vốn tổ chức và tâm lý nhà đầu tư – để giải thích vì sao các Altcoins chưa có dấu hiệu bùng nổ mạnh như giai đoạn đỉnh cao vừa qua.
Dòng tiền và Bitcoin Dominance
Dữ liệu gần đây cho thấy Bitcoin đang chiếm ưu thế ngày càng lớn. Theo báo cáo của CoinDesk Indices, trong quý I/2025, Market Dominance của Bitcoin đã tăng lên 62,2%, mức cao nhất kể từ tháng 2/2021. Một phân tích từ Binance cũng ghi nhận trong đầu tháng 5/2025, chỉ số Bitcoin Dominance đạt gần 65%, cao chưa từng có kể từ năm 2021. Điều này đồng nghĩa phần lớn vốn hóa thị trường đổ vào Bitcoin thay vì Altcoin. Thực tế, vốn hóa của toàn bộ altcoin (không gồm stablecoins) hiện chỉ khoảng 796 tỷ USD, đã giảm gần 30% so với đầu năm. Chỉ số Altcoin Season Index – thước đo cho thấy quy mô đợt tăng giá alt – hiện tại chỉ đạt 35/100 (gần ngưỡng 25 là “Bitcoin Season”) vào ngày 10/5/2025, khẳng định xu hướng “Bitcoin Season” vẫn chi phối. Các con số này cho thấy dòng tiền trong quý I/2025 đang chảy ngược từ các tài sản đầu cơ (altcoin) quay trở lại Bitcoin. Biểu đồ của CoinDesk cũng chỉ ra dòng vốn luân chuyển từ altcoin sang Bitcoin khi bất ổn vĩ mô gia tăng, và nhà đầu tư vẫn ưu tiên những tài sản vốn hóa lớn, thanh khoản sâu. Kết quả là nhiều altcoins đã giảm giá nặng nề: các chỉ số đại diện cho altcoin nhỏ (CDMEME, CD80) đều lao dốc trên 45% chỉ trong quý vừa qua.
Môi trường kinh tế vĩ mô và chính sách tiền tệ
So với giai đoạn 2020–2021, nền kinh tế toàn cầu và chính sách tiền tệ hiện đã khác biệt rõ rệt. Khi đó, lãi suất thấp kỷ lục và các gói kích thích khổng lồ khiến vốn dễ dàng chảy vào các tài sản rủi ro. Ngược lại, đầu năm 2025, lạm phát vẫn ở mức cao và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) duy trì chính sách thắt chặt. Cuộc họp Fed ngày 7/5/2025 không cắt giảm lãi suất, dù thị trường kỳ vọng 70% khả năng hạ 25 điểm cơ bản trong tháng 6/2025. Nic Carter của Coinbase lưu ý rằng để Altcoin Season thật sự diễn ra, các điều kiện phải đồng thuận: chỉ số Bitcoin Dominance cần giảm xuống dưới 54%, Fed phải chấm dứt thắt chặt và bắt đầu cắt giảm lãi suất, từ đó dòng tiền thực sự mới bắt đầu chảy vào altcoin. Tính đến nay, các điều kiện này chưa được đáp ứng. Thay vào đó, lãi suất duy trì cao kìm hãm dòng vốn và làm giảm sức hấp dẫn của nhà đầu tư về các dự án crypto ít ổn định hơn Bitcoin.
Hiện tâm lý thị trường cũng đang thiên về thận trọng. Chỉ số Sợ hãi & Tham lam của thị trường tiền mã hóa đã giảm xuống còn 39 (vùng “Fear”) vào đầu 2025, thậm chí giảm xuống 15 vào 11/3/2025, cho thấy phần lớn nhà đầu tư đang cảnh giác và ưu tiên tích lũy khi giá thấp, thay vì lao vào mua phá ngưỡng như thời bong bóng. Các nhà đầu tư có kinh nghiệm coi giai đoạn này là cơ hội mua vào, trong khi nhà đầu tư nhỏ lẻ thường bán tháo vì lo sợ thêm rủi ro. Tâm lý dè dặt hiện nay hoàn toàn trái ngược với giai đoạn 2021, khi thị trường tràn ngập sự tham lam và FOMO, đẩy hàng loạt altcoin lên giá gấp nhiều lần.
Vốn tổ chức, Bitcoin ETF và Market Maturity
Một khác biệt lớn giữa 2025 và giai đoạn trước là sự tham gia của nhà đầu tư tổ chức và các quỹ giao dịch ETF. Kể từ khi SEC chấp thuận hàng loạt Bitcoin ETF vào năm 2024, khối lượng vốn của tổ chức đổ vào Bitcoin tăng vọt, khẳng định vị thế của Bitcoin như “vàng số” trong danh mục đầu tư lớn. Chỉ trong quý IV/2024, các quỹ ETF Bitcoin thu hút hơn 16,6 tỷ USD vốn mới, đưa tổng nắm giữ lên trên 105 tỷ USD. Đồng thời, theo báo cáo CoinDesk, các công ty đại chúng niêm yết đã bổ sung gần 100.000 BTC (tăng 34,7%) vào danh mục, đưa tổng số BTC do các công ty này nắm giữ lên 689.059 BTC (~56,4 tỷ USD) vào đầu 2025. Điều này phản ánh các định chế tài chính lớn ưu tiên mua và giữ Bitcoin dài hạn, thay vì nhanh chóng bán ra để chuyển vốn sang altcoin. Như Thomas Fahrer (đồng sáng lập Apollo) chỉ ra: “BTC Dominance vừa tạo đỉnh mới trong chu kỳ. Chu kỳ này khác vì khi BlackRock hay MicroStrategy mua Bitcoin, họ chỉ HODL, không di chuyển sang altcoin”.
Trái lại, sự kém thanh khoản và rủi ro cao của nhiều altcoin khiến các nhà đầu tư tổ chức lưỡng lự. Dòng tiền ETF đã phản ánh rõ xu hướng này: trong cùng kỳ, các Bitcoin ETF thu hút hơn 1 tỷ USD vốn mới, trong khi các ETF Ethereum (top 1 altcoin) bị rút ròng 228 triệu USD. Thị trường crypto hiện đã thay đổi nhiều so với trước đây – các quỹ đầu cơ và tổ chức đặt tiêu chí khắt khe về governance và số liệu cơ bản. Như Ki Young Ju – CEO CryptoQuant – nhận định: “Hầu hết altcoin sẽ không sống sót trong chu kỳ 2025” nếu không có mô hình kinh doanh và số liệu tốt, và “thời đại của việc mọi thứ đều bơm giá đã qua rồi”. Các chuyên gia cũng lưu ý đây là một “mùa altcoin rất chọn lọc”, chỉ một số ít đồng mạnh có khả năng tăng giá nhờ có dòng thanh khoản mới (từ stablecoin) hỗ trợ, chứ không phải sự luân phiên vốn ồ ạt từ Bitcoin như trước.
Một nghiên cứu gần đây của Block Scholes cũng chỉ ra rằng thị trường 2024–2025 đang khác xa các chu kỳ trước: Bitcoin tiếp tục tăng mạnh với kỷ lục giá mới trong khi đa số altcoin gặp khó khăn và chìm trong thua lỗ. Halving Bitcoin tháng 4/2024 và đỉnh giá trước đó được cho là đã “làm mất nhịp” luồng vốn luân chuyển thông thường. Thay vào đó, thị trường altcoin chỉ có thể “bùng nổ” nếu một cú hích đặc biệt xảy ra, như tăng mạnh cung stablecoin hoặc đột phá công nghệ mới, chứ không phải chỉ dựa vào tâm lý thị trường chung.
Một số yếu tố khác hạn chế Altcoin Season
Bên cạnh các yếu tố đã đề cập, năm 2025 còn xuất hiện những nguyên nhân mới khiến Altcoin Season khó bùng nổ:
- Phân mảnh thanh khoản do số lượng token tăng vọt: Dữ liệu từ CoinGecko cho thấy chỉ riêng tháng 1/2025 đã có hơn 600.000 token mới được tạo ra, tăng gấp 12 lần so với cùng kỳ năm 2024, khác biệt hoàn toàn 2021. Sự bùng nổ tạo token nhờ các nền tảng như Pump.fun khiến thanh khoản và sự chú ý của nhà đầu tư bị “dàn trải” quá mỏng. Thực tế này đã làm cho nhiều top altcoins cũng khó có động lực đủ mạnh để về lại đỉnh 2021, và nhiều nhà phân tích nhận định hiện “thanh khoản phân tán” sẽ trì hoãn Altcoin Season truyền thống. Bobby Ong (co-founder CoinGecko) đã cảnh báo: “Quá nhiều token, và không đủ thanh khoản cho mỗi token… Đó là lý do chúng ta không thấy những đợt bơm altcoin lớn như các chu kỳ trước”.
- Narrative (câu chuyện thị trường) ngày càng ngắn và sớm nở chóng tàn: Các xu hướng đầu tư kiểu “hot trend” như AI Agent hay meme coin hiện nay thường chỉ tạo làn sóng tăng vội vàng, rồi nhanh chóng mất nhiệt. Ví dụ, Coinbase đã ra mắt “Based Agents” cho phép tạo các bot giao dịch AI trong vài phút, nhưng những dự án AI Agent hiện chủ yếu gắn với mảng memecoin, lợi nhuận thường chỉ trong ngắn hạn. Tháng cuối năm 2024 chứng kiến một “Altseason im lìm” với sự bùng nổ của các meme-token như TRUMP, MELANIA, BROCCOLI… Theo Blockchain Center, Altcoin Index từng vượt mốc altseason trong giai đoạn 2–8/12/2024 (đáp ứng định nghĩa kỹ thuật về altseason), nhưng đó chỉ là một tuần ngắn ngủi. Phần lớn dòng vốn lúc đó dồn vào những đồng meme ngắn hạn, rồi lập tức dịch chuyển ra khi giá lao dốc. Theo chuyên gia Miles Deutscher, làn sóng memecoin này đã “dẫn dòng vốn đầu cơ đi xa khỏi các altcoin lớn hơn, xói mòn thanh khoản” của các dự án chủ chốt. Hậu quả là nhiều đồng vừa lên đã tụt 70–80% chỉ trong vài ngày. Như vậy, các narrative đầu tư hiện nay khó tạo được đà tăng liên tục và lan tỏa rộng như giai đoạn 2020–2021.
- Đầu tư ngày càng “sản phẩm hóa” và di chuyển nhanh: Các công cụ đầu tư tự động (AI bot, bot Telegram, Pump.fun) và sản phẩm tài chính đơn giản (meme coin index, quỹ chỉ số altcoin, ETF) giúp nhà đầu tư mới dễ dàng tham gia mọi lúc. Một click là có thể “hốt” lợi nhuận ngắn hạn từ xu hướng, nhưng ngược lại, dòng tiền cũng có thể rút ra rất nhanh khi cơn sốt qua. Tính chất đầu cơ của dòng tiền hiện nay do đó càng rõ rệt hơn: nhà đầu tư ít phải cam kết dài hạn hay tìm hiểu sâu về dự án.
- Trải nghiệm dễ dàng, gắn bó thấp: Ngày nay, nhiều nhà đầu tư tham gia thị trường chủ yếu qua các sàn tập trung hoặc nền tảng “all-in-one” (ví dụ giao dịch ngay trên ứng dụng sàn, thậm chí với tài khoản ký quỹ). Họ không phải tự cài đặt ví, tìm hiểu chi tiết các dApp hay smart contract như giai đoạn trước. Sự tham gia dễ dàng này có ưu điểm là thu hút nhanh người mới, nhưng nhược điểm là mức độ gắn bó và trung thành với các xu hướng/dự án giảm sút. Khi lợi nhuận ngắn hạn không còn hấp dẫn, dòng tiền dễ dàng rút đi hơn.
Kết luận
Tóm lại, bức tranh thị trường Crypto 2025 cho thấy Altcoin Season diện rộng như 2020–2021 khó tái diễn. Bitcoin Dominance vẫn duy trì trên 60%, thu hút hầu hết thanh khoản và dòng vốn; trong khi đó, điều kiện vĩ mô với lãi suất cao và chính sách chưa nới lỏng cản trở tài sản rủi ro (điều mà các đợt bull run trước thường cần). Các nhà đầu tư tổ chức đang ưu tiên Bitcoin (qua ETF) và chỉ đầu tư nghiêm ngặt vào altcoin có cơ sở mạnh như ETH. Hơn nữa, sự phân mảnh thanh khoản do số lượng token tăng vọt, các trend ngắn hạn chóng tàn và xu hướng đầu tư “mua qua sản phẩm” khiến dòng tiền di chuyển rất nhanh cũng làm giảm khả năng altcoin đồng loạt tăng. Như vậy, mặc dù vẫn có thể xuất hiện những đợt tăng giá mạnh của một vài altcoin tiềm năng, nhưng một “mùa alt” bùng nổ mang tính toàn diện là kịch bản khó xảy ra trong năm 2025.
